![]() |
Prawa autorskie do tego dokumentu posiada
© 1998-2003 Dariusz Wojdas.
Wszystkie prawa zastrzeżone. Zakaz kopiowania i rozpowszechniania
oraz zakaz użytkowania w celach komercyjnych bez zgody autora.
POLECENIA i PROGRAMY SYSTEMOWE
lilo linux mem=128M - konfiguracja uruchamiania systemu z MBR lub BS i aktualizacja lilo boot (start dla 128MB)
bootactv, bootlin - konfiguracja uruchamiania systemu z MBR lub BS
loadlin vmlinuz root=/dev/hda5 - program uruchamiający system z DOS
rdev vmlinuz /../.. - ustawienie partycji głównej
fdisk, cfdisk - operacje na partycjach
setup - konfiguracja sumaryczna
SuperProbe - sprawdzanie typu karty graficznej
Xconfigurator, xf86config - konfiguracja karty graficznej i monitora
sndconfig - konfiguracja karty muzycznej
kbdconfig - konfiguracja klawiatury
loadkeys pl02.map - załadowanie mapowania polskiej klawiatury
setfont iso02grf.psf - załadowanie czcionki polskiej
mouseconfig - konfiguracja muszy
printtool - konfiguracja drukarki
timeconfig - konfiguracja strafy czasowej i zegara GMT
stty - sprawdzanie i ustawianie terminala
tset -m dialup:vt100 - inicjowanie sterownika terminala
reset - resetowanie terminala
init q - ponowne odczytanie pliku /etc/inittab
init 1 - jednostanowiskowy poziom pracy systemu
telinit 5 - zmiana poziomu pracy
runlevel - sprawdzenie aktualnego poziomu pracy
login, logout - logowanie i wylogowanie
logname, tty - nazwa zalogowanego użytkownika i terminal
startx (xdm) - uruchamianie (logowanie ) X (XFree86 3.3.2 - 4.0.1)
halt, shutdown 15 -r - wyłączanie server (po 15 minutach z restartem)
ntsysv - aktywowanie serwisów
rpm -i (-e, -V) plik.rpm - instalowanie pakietów (deinstalacja i weryfikacja)
- operacje na plikach i katalogach
exec /.../program - uruchamianie programów
./skrypt - uruchamianie skryptów z katalogu bieżącego
mknod /dev/... - tworzenie pliku urządzenia
ls -aF -l >>*.txt - listowanie katalogu (dopisanie do pliku)
dir, vdir - listowanie katalogu
cd /kat ../.. - zmiana katalogu
pwd - info o bieżącym katalogu
tree - zawartość katalogu
mkdir - tworzenie katalogu
rmdir - kasowanie katalogu
cp - kopiowanie
mv - przenoszenie
ln (-s) - dowiązanie (symboliczne)
rm - kasowanie pliku
md5sum - sygnatura pliku
find (/ -perm -4000) - wyszukiwanie pliku (z SUID)
touch - tworzenie plików (mod. daty i czasu)
cat, more, less - przeglądarki tekstu
head. tail - przeglądarki początku i końca pliku
vi plik (INSERT, :, wq) - edytor tekstu vi (tryby pracy i wychodzenie)
grep, egrep, fgrip - przeszukiwanie plików
- archiwizatory
tar -c(x,t)vf *.tar katalog - program archiwizacji (*.tar)
gzip, gunzip plik - program kompresji plików (*.gz)
compress (uncompress) plik - program kompresji plików (*.z)
zip, unzip *.zip plik - program kompresji plików (*.zip)
cpio -o(id) < plik_strumienia >*.cpio - program archiwizacji (*.cpio)
dump, restore - programy archiwizujące na poziomie partycji
taper -Tftape (removable) - program archiwizacji na taśmy (dyskietki)
- pomoc systemowa
man - podręcznik systemowy
man NR 1-9 - podręcznik systemowy - wybrany rozdział
man -a - podręcznik systemowy - wszystkie rozdziały
man -k - odpowiednik apropos
man -f - odpowiednik whatis
apropos - poszukiwanie informacji o poleceniu przez słowo kluczowe
whatis - wyświetlanie skróconego opisu polecenia
makewhatis - tworzenie baz danych opisów poleceń
info - wyświetlanie dokumentacji hipertekstowej
help - wyświetlanie informacji o poleceniach powłoki
whereis - wyszukiwanie polecenia i jego dokumentacji
locate - wyszukiwanie plików z baz danych plików
updatedb - tworzenie baz danych plików
- administrowanie i monitorowanie systemu operacyjnego
adduser - dodawanie użytkowników
deluser - kasowanie użytkowników
passwd - zmiana haseł użytkowników
chfn - zmiana właściwości użytkowników
newgrp - zmiana grupy wiodącej do której należy użytkownik
su -c "..." - podszywanie się pod użytkownika i uruchamianie programów
who, uptime, users, rusers - informacja kto pracuje i na czym
w, finger user, @host - informacja kto pracuje i na czym
hostname - informacje o nazwie systemu
uname -n -a - informacje o nazwie węzła
ps -u, -a, -l, (ax,aux,le) - podgląd działających procesów (wszystkich)
free (-s) - informacje o pamięci operacyjnej (ciągły monitoring)
vmstat 5 - informacje o zasobach (ciągły monitoring)
jobs - podgląd uruchomionych zadań
kill ( -HUP, -9 PID ) , bg , fg - zakończenie (odczytanie konfiguracji), uruch. w tle procesów
PS1='' , PS2='' - zmienna znaku zachęty i dodatkowych
printenv - lista zmiennych środowiskowych
env (set) - wyświetlenie zmiennych środowiskowych (lokalnych)
locale - lista zmiennych ustawień regionalnych
export PATH=$PATH:/sbin - wprowadzanie zmiennych środowiskowych
source /etc/profile (bashrc) - aktualizacja zmiennych środowiskowych (np. aliasów poleceń systemowych)
history - zbiór wprowadzonych poleceń shella
alias (unalias) - ustawienie (anulowanie) nazwy zastępczej
atrun, at 15:30 (-f plik) - wykonywanie poleceń w czasie (z pliku)
atq, atrm - obsługa kolejek at (przeglądanie i usuwanie)
crontab -e (-l) (-r) - wprowadzanie poleceń cron-a (przeglądanie)
limit (-h) , ulimit - ograniczenia dla użytkowników związane z powłoką (twarde)
chsh -s - zmiana domyślnego shella
chroot - zmiana szczytu katalogów
chmod 0764 plik - prawa do plików
chown user:group plik - zmiana właściciela pliku
chgrp - zmiana przynależności plików do grupy
umask 022- domyślne prawa dla nowego pliku
quota, quotacheck - sprawdzanie limitów miejsca HDD
quotaon, quotaoff - włączanie i wyłączanie limitów miejsca HDD
repquota - informacje o limitach miejsca HDD
edquota -u (-t) - edycja limitów miejsca HDD (przestrzeni i karencji)
df - informacje o zajętości poszczgólnych wolumenów
du katalog - informacje o objętości poszczególnych katalogów
stat - informacje statystyczne o systemie plików
data - ustawienie (odczytania) daty bieżącej
ipcs -s - identyfikacja semafora
ipcs -s /ID/ - usunięcie podanego semafora
wall - wiadomości do wszystkich zalogowanych użytkowników
write user (ttyxx) - wiadomości do konkretnego zalogowanego użytkownika
mesg - zabronienie przesyłania wiadomości
talk user@domain.com (ttyxx) - rozmowa tekstowa z konkretnym (lokalnym) użytkownikiem
lpr - wydrukowanie pliku ASCII
lp -s -dlp - wydrukowanie pliku (7.0)
lpc - sterowanie drukowaniem
gs, gv - podgląd wydruku
lpq - sprawdzanie kolejki wydruku
lprm - opróżnianie kolejki wydruku
sed 's/$/'`echo -ne \\\r`'/' - edytor strumieni (filtr unix2dos)
enscript -2iG - konwerter TEXT do PostScript (7.0)
- operacje na dyskach i partycjach
ide_info - informacje o IDE
scsi_info - informacje o SCSI
mount - informacja o zamontowanych urządzeniach
mount -t EXT /dev/fd0 /mnt/flopy - montowanie stacji dyskietek
mount -t ISO9660 /dev/cdrom /mnt/cdrom - montowanie CD-romu
mount -t MSDOS /dev/hdb3 /mnt/hdd2 - montowanie partycji DOS
mount -o remount, noexec - przemontowanie urządzenia w trybie bez uruchamiania programów
mount -o loop /*.img /mnt/flopy - montowanie obrazu dyskietki
umount /mnt/cdrom - odmontowanie urządzenia
dd if=/dev/zero of=/swap bs=1024 count=16416 - nanoszenie SWAP
dd if=/boot.img of=/dev/fd0 obs=18k - nanoszenie obrazu FDD
mkswap -c /swap rozmiar (/dev/hda5) - formatowanie partycji SWAP
swapon (swapoff) /swap (/dev/hda5) - udostępnienie (wyłączenie) SWAP-u dla jądra
setfdprm -p /dev/fd0 1440/1440 - przypisanie parametrów FDD
mke2fs -c -v /dev/fd0 (/dev/hda3 rozmiar) - nanoszenie systemu plików EXT2
fdformat /dev/fd0 - formatowanie FDD
e2fsck -av /dev/fd0 - sprawdzanie systemu plików EXT2
mkisofs -o obraz.iso (-r-J-b fdd.img -c dane.dat) katalog/ - tworzenie obrazu płyty CD (płyta startowa)
cdrecord -scanbus - sprawdzanie parametrów nagrywarki
cdrecord -v dev=0,0,0 (-multi) obraz.iso - wypalanie płyty (wielosesyjnej)
mt -f /dev/ftape rewind (erase) - przewijanie taśmy na początek (kasowanie)
activate - aktywowanie partycji
sync - zapisanie buforów na dysk
- graficzne administrowanie i monitorowanie systemu operacyjnego
kcontrol - główna konfiguracja managera okien KDE w X (7.0)
control-panel - główna konfiguracja systemu w X
linuxconf - ogólna konfiguracja systemu w X
usercfg - konfiguracja użytkownikami w X
kuser - konfiguracja użytkownikami w X (7.0)
gw - informacja o użytkownikach systemu w X (7.0)
usermount - konfiguracja zamontowanych wolumenów w X
idetool - informacja o wolumenach w X (7.0)
gdiskfree - informaacja o zajętości wolumenów w X (7.0)
tksysv - sterowanie serwisami w X
ksysv - sterowanie serwisami w X (7.0)
timetool - zegar systemowy w X
kernelcfg - konfiguracja jądra w X
glint - instalowanie pakietów w X (5.1)
gnorpm - instalowanie pakietów w X (7.0)
kpackage - instalowanie pakietów w X (7.0)
xf86cfg - konfigurowanie trybów video dla X
xvidtune - kalibracja trybów video dla X
xvidmode - zmiana trybów video dla X z lini poleceń
switchdesk - zmiana managera okien dla X
wmconfig --output=fvwm - konfiguracja danego managera okien w X
emacs - edytor tekstu dla X
gimp - program graficzny dla X
showrgb - lista kolorów w X
xsetroot -solid red, -bitmap /... - zmiana koloru tła lub bitmapy w X
xmag - wycinanie i powiększanie w X
xcutsel - kopiowanie zawartości okna do okna w X
xclipboard - kopiowanie i wklejanie tekstu w X
xwd -out *.xwd - zapisanie ekranu do pliku w X (5.1)
ksnapshot - zrzuty ekranu w X (7.0)
xloadimage -onroot -fullscreen *.gif - wyświetlanie na całym ekranie bitmapy w X
xscreensaver -timeout 5 & - wygaszacz ekranu w X
xlock - blokada hasłem konsoli w X
xfontsel -fn *-8859-2 - lista czcionek polskich w X
xlsfonts - lista czcionek w X
bdftopcf - kompilacja czcionek w X
mkfontdir, ttmkfdis, type1inst - tworzenie lista czcionek w X (font.dir, font.alias)
xmodmap Xmodmap.plpr - ustawianie mapowania klawiatury w X
setxkbmap pl - ustawianie mapowania klawiatury w X
xwininfo - informacje na temat okna w X
xmessage -display :0.0 "..." - wiadomość na pulpicie w X
rclock - zegar i terminarz w X
knu - zestaw narzędzi TCP/IP w X (7.0)
xsysinfo - informacje o obciążeniu jądra w X
xosview - informacje o obciążeniu systemu w X
top - informacje o obciążeniu systemu w X
ktop - informacje o obciążeniu systemu w X (7.0)
xload - informacje o obciążeniu systemu w X
guname - informacje o obciążeniu systemu w X (7.0)
xman - podręcznik systemowy w X
helptool - wyszukiwanie tekst pomocy w X
rxvt -geometry -bg -fg - terminal graficzny w X (5.1)
konsole - terminal graficzny w X (7.0)
kfm - eksplorer plików w X (7.0)
gmc - eksplorer plików w X (7.0)
cc (gcc) - kompilator C (C++)
gdb - debuger
configure - kompilacja wstępna
make - kompilacja zasadnicza
make config - konfiguracja tekstowa skryptu kompilacji jądra
make menuconfig - konfiguracja graficzna skryptu kompilacji jądra
makefile - kompilacja jądra systemu
make zImage - kompilacja skompresowanego jądra systemu
make bzImage - kompilacja full skompresowanego jądra systemu
make modules - kompilacja modułów jądra
make modules_install - instalacja modułów jądra
uname -a - informacja o używanym jądrze systemu
SERWISY SYSTEMOWE
amandaidx, amidxtape - serwis AMANDA (7.0)
amd - demon automontowania
autofs - automontowanie systemu plików
apmd - serwis stanu bateri (UPS)
ups - serwis start/stop serwer (7.0)
atd - serwis AT
crond - serwis CRON
anacron - serwis uzupełniający CRON (7.0)
gpm - serwis wspomagania myszy
irda - serwis IRDA (7.0)
kerneld - demon jądra systemu (5.1)
keytable - serwis mapowań klawiatury
xfs - serwis czcionek dla X
kudzu - serwis autodetekcji sprzętu (7.0)
reconfig - serwis rekonfiguracji systemu
lpd - demon drukowania LPD
mcserv - serwer MC
pcmcia - serwis PCMCIA
partmap - menedżer RPC
pvmd - serwis PVM (7.0)
pxe - serwis PXE (7.0)
random - generator liczb losowych
identd - serwis IDENT
finger - serwer FINGER
rusersd - serwis zdalnego użytkownika USER
rwhod - demon informacji o użytkownikach WHO
rwalld - serwis wiadomości sieciowych WALL
talk - serwer rozmów lokalnych TALK
ntalk - serwer rozmów sieciowych NTALK
rstatd - serwis RSTAT
rawdevices - serwis RAW dla Oracle (7.0)
snmpd - demon SNMP
ldap - demon LDAP (7.0)
sound - serwis karty muzycznej (5.1)
sguid - pamięć podręczna obiektów internetowych
syslog - demon logów systemowych
xntpd - demon NTP (5.1)
ntpd - demon NTP (7.0)
vncserver - serwis zdalnego administrowania X (7.0)
kadmin - serwer administrowania dla Kerberos (7.0)
kdcrotate - zezwolenie na przesyłania list KDC (7.0)
kprop - klient KDC (7.0)
krb524 - serwis konwertujący usługi Kerberos (7.0)
krb5kdc - serwis konwertujący usługi Kerberos (7.0)
Serwis WEB Polskiego JTZ
Serwis FTP Polskiego JTZ
Dystrybucja RedHat
Polska dystrybucja Linux
Linux Planet
Video for Linux
Linux SKY
Linux Net
Linux Club
LinuxShop
Linux Workshop
Linux Zone
Linux for Ever
Slashdot
Serwis FTP z oprogramowaniem
Serwis FTP z oprogramowaniem
Mirror serwisu Freshmeat
Mirror serwisu Tucows
PLIKI KONFIGURACYJNE SYSTEMU
/etc/lilo - konfiguracja startowa systemu (z X linuxconf/BOOT)
/etc/inittab - skrypt startowy
/etc/rc.d/rc.sysinit - skrypt initializujący
/etc/rc5.d/ - konfiguracji kolejności initializacji procesów (dla id=5 w inittab)
/etc/issue (motd) - informacja ogólna przy starcie (logowaniu)
/etc/profile (/$HOME/.profile) - plik konfiguracyjny dla bash (zmienne środowiskowe)
/$HOME/.bash_profile - plik konfiguracyjny bash dla użytkownika (zmienne środowiskowe)
/etc/bashrc (/$HOME/.bashrc) - plik konfiguracyjny aliasów dla bash
/etc/sysconfig/mouse - konfiguracja myszy
/etc/sysconfig/keyboard - konfiguracja klawiatury dla trybu tekstowego
/usr/lib/kbd/keytables/pl02.map - sterownik polskiej klawiatury dla trybu tekstowego
/etc/rc.d/init.d/keytable - konfiguracja czcionek dla trybu tekstowego
/usr/lib/kbd/consolefonts/iso02grf.psf - polskie czcionki dla trybu tekstowego
/$HOME/.inputrc - plik dodatkowy do polskich liter dla trybu tekstowego
/usr/bin/mc - Midnight Commander
/etc/man.config - konfiguracja podręcznika systemowego
- pliki konfiguracyjne srodowiska X
/usr/X11R6/bin/XF86_Mono - ogólny serwer X dla monochromatycznej karty graficznej
/usr/X11R6/bin/XF86_VGA16 - ogólny serwer X dla kolorowej karty graficznej VGA
/usr/X11R6/bin/XF86_SVGA - ogólny serwer X dla kolorowej karty graficznej SVGA
/etc/X11/X - dowiązanie do odpowiedniego serwera X
/etc/X11/XF86Config - konfiguracja serwera X (monitor, karta graficzna, klawiatura, mysz, czcionek)
/etc/X11/XF86Config-4 - konfiguracja serwera X (7.0)
/etc/X11/xinit/xinitrc - I skrypt konfiguracyjny X
/$HOME/.xinitrc - I skrypt konfiguracyjny X użytkownika
/etc/X11/xinit/Xclients - II skrypt konfiguracyjny X
/$HOME/.Xclients - II skrypt konfiguracyjny X użytkownika
/etc/X11/xdm/Xsession - skrypt konfiguracyjny xdm X
/etc/X11/fvwm2/system.fvwm2rc (.fvwm2rc) - konfiguracja menedżera okien Fvwm2
/etc/X11/twm/system.twmrc (.twmrc) - konfiguracja menedżera okien Twm
/usr/share/Afterstep/ - konfiguracja menedżera okien Afterstep (5.1)
/etc/X11/AnotherLevel - konfiguracja menedżera okien AnotherLevel (5.1)
/etc/X11/AnotherLevel/decors/Fvwm95/ - konfiguracja menedżera okien Fvwm95 (5.1)
/etc/X11/AnotherLevel/decors/Mwm/ - konfiguracja menedżera okien Mwm (5.1)
/etc/X11/WindowMaker/ - konfiguracja menedżera okien WindowMaker (7.0)
/usr/share/config/ - konfiguracja menedżera okien KDE 1.1.2 (7.0)
/$HOME/.wm_style - styl X Window : Afterstep, Fvwm95, Mwm (5.1)
/$HOME/.wmrc - styl X Window : kde, gnome, default, filesafe dla startx (7.0)
/$HOME/.Xclients-default - styl X : startkde, gnome-session, wmaker, enlightenment, fvwm2, twm dla xdm (7.0)
/etc/X11/wmconfig/ - konfiguracja skrótów i folderów X (5.1)
/etc/X11/applnk/ - konfiguracja skrótów i folderów X (7.0)
/usr/share/applnk/ - konfiguracja skrótów i folderów X w KDE (7.0)
/$HOME/.wmconfig/ - konfiguracja skrótów i folderów X użytkownika
/etc/X11/fs/config - konfiguracja Font Serwera X (xfs)
/usr/X11R6/lib/X11/fonts/ - katalogi czcionek dla serwera X
/usr/X11R6/lib/X11/xinit/Xmodmap.plpr - plik mapowania polskiej klawiatury dla serwera X
/usr/X11R6/lib/X11/xinit/Xresources - zasoby konfiguracyjne systemu
/usr/X11R6/lib/X11/app-defaults/ - zasoby konfiguracyjne programów
/usr/X11R6/lib/X11/rgb.txt - lista kolorów
/$HOME/.Xauthority - lista hostów mających dostęp do serwera X
- pliki konfiguracyjne systemu operacyjnego
/etc/passwd - baza danych użytkowników (z X usercfg)
/etc/shadow - baza danych haseł użytkowników (shadowing)
/etc/group - baza danych grup (z X usercfg)
/etc/gshadow - baza danych grup (shadowing)
/$HOME/.plan - dodatkowe informacje dla finger-a
/etc/login.defs - konfiguracja restrykcji haseł użytkowników
/etc/hosts.equiv - nazwy zaprzyjaźnionych komputerów dla usługi r* (+ +)
/$HOME/.rhosts - nazwy zaprzyjaźnionych użytkowników i komputerów dla usługi r* (+ +)
/etc/sysconfig/clock - konfiguracja zegara systemowego (7.0)
/etc/sysconfig/hwconfig - konfiguracja sprzętu (7.0)
/etc/sysconfig/i18n - konfiguracja języka (7.0)
/etc/shells - dostępne shelle (z X usercfg)
/etc/syslog.conf - konfiguracja logów systemowych
/var/log/ - logi systemowe serwera
/etc/rc.d/ - konfiguracja aktywności i poziomów procesów (z X tksysv)
/proc/Nr/status - informacje i parametry danego procesu
/var/run/ - PID-y procesów aktywnych (z ntsysv)
/proc/ - informacje hardwarowe (IRQ, DMA, I/O, CPU, MEM i inne)
/proc/device - lista urządzeń
/etc/fstab - tabela rozlokowania partycji (z X usermount)
/etc/mtab - konf. montowania > /etc/fstab
/etc/soundcfg - konfiguracja karty muzycznej (5.1)
/etc/sysconfig/soundcard- konfiguracja karty muzycznej (7.0)
/etc/printcap - konfiguracja drukarek
/etc/gettydefs - parametry transmisji terminali
/etc/termcap - definicje funkcjonalne terminali
/etc/ttys - tryby pracy terminali
/etc/securetty - dostęp root-a do poszczególnych konsoli terminali
/etc/quota.conf - konfiguracja limitów miejsca HDD
/quota.user, /quota.group - pliki z wartościami limitów dla użytkowników i grup (fstab < usrquota,grpquota)
/etc/rpc - konfiguracja RPC
/etc/crontab - konfiguracja zadań cron-a
/etc/cron.allow (deny) - użytkownicy cron-a
/etc/at.allow (deny) - użytkownicy at
/usr/src/linux/2.00.35 - źródła jądra systemu
/src/configuration > configure > Makefile i modules.c > make > program
APLIKACJE FIRMOWE SRODOWISKA X
programy graficzne
![]() | Strona główna http://www.wojdas.24x7.pl |
![]() | e-mail : wojdas@24x7.pl |
![]() | office tel./fax +48 77 4367042 |
![]() | mobil tel. +48 602 759783 |
Strona utworzona dnia
15 maja 2000 r.
ostatnia aktualizacja
1 luty 2002 r.
przez CikSoft Prudnik
tel./fax +48 77 4367042
GSM: +48 602 759783